Đặc điểm cơ bản của thanh tra hành chính

Đặc điểm cơ bản của thanh tra hành chính

Đặc điểm cơ bản của thanh tra hành chính như thế nào? Pháp luật quy định như thế nào về vấn đề này?, luật 24H cam kết tư vấn 24/7, với thông tin chuẩn xác nhất, giá cả phải chăng, bảo vệ quyền lợi khách hàng tốt nhất.

Các Luật sư của Luật 24H sẽ giải đáp những thắc mắc, đưa ra những quan điểm tư vấn để các bạn đọc được hiểu rõ hơn về vấn đề trên như sau:

1. Căn cứ pháp lý

Luật thanh tra 2010 ( Còn hiệu lực đến 30/06/2023)

2. Giải quyết vấn đề

2.1. Khái niệm thanh tra hành chính

Tại khoản 2, Điều 3, Luật Thanh tra năm 2010: “Thanh tra hành chính là hoạt động thanh tra của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trực thuộc trong việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn được giao “.

Theo khái niệm này, thanh tra hành chính là hoạt động thanh tra của cơ quan quản lý nhà nước theo cấp hành chính đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc quyền quản lý trực tiếp.

Xuất phát từ khái niệm trên, thanh tra hành chính có đặc điểm là hoạt động diễn ra trong nội bộ bộ máy nhà nước; đối tượng thanh tra hành chính cũng là đối tượng quản lý; nội dung thanh tra hành chính phụ thuộc vào nội dung quản lý của các cơ quan quản lý nhà nước, quản lý đến đâu thì hoạt động thanh tra hành chính đến đó. Thanh tra hành chính mang tính giám sát nội bộ của bộ máy nhà nước hay bộ máy các cơ quan hành chính nhà nước, là thanh tra của chủ thể quản lý này với chủ thể quản lý khác.

Thanh tra hành chính bao gồm: Thanh tra theo chương trình, kế hoạch được duyệt, thanh tra đột xuất và thanh tra trách nhiệm thủ trưởng trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về thanh tra, công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng.

2.2. Những đặc điểm cơ bản của thanh tra hành chính

Thanh tra hành chính gắn liền với quản lý nhà nước

Thanh tra là một phạm trù lịch sử, gắn liền với quá trình lao động xã hội. Quản lý nhà nước là một bộ phận quản lý xã hội và ở đâu có quản lý nhà nước thì ở đó có thanh tra.

Quản lý nhà nước và thanh tra hành chính có cái chung là nhân danh quyền lực nhà nước thực hiện sự tác động lên các đối tượng bị quản lý. Trong mối quan hệ giữa quản lý và thanh tra hành chính thì quản lý nhà nước giữ vai trò chủ đạo, chi phối hoạt động của thanh tra hành chính. Xét theo cơ cấu, chức năng của quản lý thì thanh tra hành chính chỉ là những công cụ, phương tiện để quản lý nhà nước. Là một khâu trong chu trình quản lý, thanh tra hành chính bị ràng buộc, chế ước bởi quản lý, nhưng đồng thời tác động trở lại, góp phần điều chỉnh các cách thức, phương pháp quản lý của chủ thể quản lý nhà nước. Trong chu trình đó, thanh tra hành chính phản ánh và bảo vệ mục đích của quản lý. Một thể chế hành chính và cơ chế quản lý nhà nước sẽ không đầy đủ nếu thiếu thanh tra hành chính. Kết quả thanh tra hành chính không chỉ có vai trò đối với đối tượng quản lý nhà nước mà còn có vai trò đối với chủ thể quản lý nhà nước. Thông qua hoạt động thanh tra hành chính giúp cho các chủ thể quản lý nhà nước hoàn thiện các phương tiện quản lý nhà nước như pháp luật, cơ chế, chính sách,… Bên cạnh đó, hoạt động thanh tra hành chính giúp cho các chủ thể quản lý ra các quyết định áp dụng chính xác, đúng đắn, khách quan và phù hợp hơn.

Thanh tra hành chính mang tính quyền lực nhà nước

Một trong những nguyên tắc cơ bản của hệ thống chính trị và bộ máy nhà nước ta là nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa. Nội dung của nguyên tắc pháp chế là sự bảo đảm cho pháp luật được tuân thủ một cách tuyệt đối, đồng thời, hệ thống pháp luật cũng phải hoàn chỉnh để đảm bảo pháp luật được thực hiện.

Là một chức năng của quản lý nhà nước, thanh tra hành chính phải thể hiện như một tác động tích cực nhằm thực hiện quyền lực của chủ thể quản lý đối với đối tượng quản lý. Không thể không có quyền lực mà không gắn với một tổ chức. Nói về quyền lực nhà nước, quá trình thanh tra hành chính cũng có nghĩa là xác định về mặt pháp lý tính chất nhà nước của tổ chức Thanh tra.

Vì vậy, thanh tra hành chính phải được Nhà nước sử dụng như một công cụ có hiệu quả trong quá trình quản lý. Khi nhấn mạnh tính quyền lực của các tổ chức Thanh tra, Lênin nói: “Thanh tra thiếu quyền lực là thanh tra suông”. Tính quyền lực nhà nước của hoạt động thanh tra hành chính có mối liên hệ chặt chẽ với tính quyền uy – phục tùng của quản lý nhà nước. Các cơ quan thanh tra nhà nước đều có quyền ra các quyết định bắt buộc thi hành đối với các đối tượng bị thanh tra trong việc sửa chữa những thiếu sót đã bị thanh tra phát hiện. Yêu cầu cơ quan có thẩm quyền giải quyết đề nghị của Thanh tra, yêu cầu truy cứu trách nhiệm đối với những người có lỗi gây ra những vi phạm được phát hiện, kể cả việc chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để truy tố trước pháp luật. Trong một số trường hợp, trực tiếp áp dụng các biện pháp cưỡng chế nhà nước.

Tính quyền lực nhà nước trong quá trình thanh tra hành chính phải được cụ thể hoá trong chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của hệ thống thanh tra; phương thức tiến hành, xử lý kết quả thanh tra hành chính; quan hệ giữa cơ quan thanh tra hành chính với đối tượng bị thanh tra; sự phối hợp giữa các tổ chức thanh tra và giữa tổ chức thanh tra với các cơ quan chức năng trong việc phát hiện và xử lý những hành vi vi phạm pháp luật và việc kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật chưa hoàn thiện để tạo cơ sở xây dựng hệ thống pháp luật hoàn chỉnh.

Thanh tra hành chính mang tính độc lập tương đối

Đây là đặc điểm vốn có, xuất phát từ bản chất của thanh tra hành chính. Đặc điểm này phân biệt thanh tra hành chính với các loại hình cơ quan chức năng khác của bộ máy quản lý nhà nước. Ngoài những nhiệm vụ như những cơ quan quản lý nhà nước khác, tổ chức và hoạt động thanh tra hành chính có nhiệm vụ chủ yếu là xem xét, đánh giá một cách khách quan, đúng pháp luật. Tính độc lập trong quá trình thanh tra hành chính được thể hiện trên các điểm sau: Phải tuân theo pháp luật, tự mình tổ chức các cuộc thanh tra hành chính trong các lĩnh vực kinh tế – xã hội theo thẩm quyền đã được pháp luật quy định, ra các kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý theo các quy định của pháp luật về kết quả của hoạt động thanh tra, chịu trách nhiệm về quyết định thanh tra của mình.

Tính độc lập của hoạt động thanh tra hành chính chỉ là tương đối bởi vì, trong hoạt động thanh tra hành chính, các cơ quan Thanh tra phải căn cứ vào pháp luật và chính sách hiện hành, đồng thời phải xuất phát từ thực tế cuộc sống, đặt sự vật, hiện tượng, việc đang làm trong sự phát triển biện chứng với quan điểm khoa học, lịch sử cụ thể. Nghĩa là thanh tra xem xét mọi việc không chỉ căn cứ vào tính hợp pháp mà cả tính hợp lý. Trong hoạt động thanh tra hành chính, về nguyên tắc, người có trách nhiệm, người quyết định cuối cùng trong việc xử lý kết quả thanh tra vẫn là thủ trưởng cơ quan quản lý hành chính nhà nước. Nếu thủ trưởng không sử dụng kết quả thanh tra không đồng ý với kết luận thanh tra thì cơ quan thanh tra có quyền bảo lưu ý kiến.

Tóm lại, hoạt động thanh tra hành chính là một bộ phận không thể tách rời hoạt động quản lý. Hoạt động thanh tra hành chính mang tính quyền lực nhà nước và có tính độc lập tương đối, nhưng luôn được coi như “cái bóng” của quản lý, là một công cụ phục vụ công tác quản lý. Chính vì vậy, hoạt động thanh tra hành chính luôn coi trọng tính hiệu quả, hiệu lực; đề cao tính nhanh nhạy, kịp thời của yêu cầu quản lý; tôn trọng và thực hiện đầy đủ các trình tự, thủ tục luật định, tính bắt buộc thi hành đối với các quyết định xử lý.

Dịch vụ hỗ trợ của Luật 24H

Đến với chúng tôi, chúng tôi sẽ đồng hành và hỗ trợ bạn các dịch vụ liên quan đến Đặc điểm cơ bản của thanh tra hành chính, bao gồm:

Tư vấn các vấn đề có liên quan đến vấn đề trên;

Soạn thảo hồ sơ có liên quan đến các lĩnh vực như hình sự, dân sự , đất đai, thừa kế….

Giao kết quả đến tận tay cho khách hàng.

Trên đây là những chia sẻ của Luật 24H . Hy vọng những thông tin trên có thể giúp bạn biết rõ các thông tin pháp lý liên quan đến vấn đề trên. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về dịch vụ này hay các vấn đề pháp lý khác thì đừng ngại liên hệ với chúng tôi theo hotline: 1900 6574 hoặc truy cập theo website https://luat24h.net để nhận được sự giúp đỡ từ chúng tôi.

Tham khảo thêm các bộ luật hiện hành Tại đây

>>Xem thêm: Đất đang tranh chấp có được cấp giấy chứng nhận không? – Luật 24h

>>Xem thêm: Quy định hiện nay về việc người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam – Luật 24h

>>Xem thêm: Chồng mất làm thế nào để sang tên sổ đỏ cho vợ? – Luật 24h

>>Xem thêm: Quy định hiện nay về việc người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam – Luật 24h

>>Xem thêm: Làm như thế nào để lấy được thông tin đất đai? – Luật 24h